Korekcja pryzmatyczna - dla kogo przeznaczony jest dobór pryzmatów?

Okulistyka oferuje wiele metod leczenia wad wzroku. Mimo ogromnych postępów technologicznych, okulary wciąż pozostają najczęściej wybieraną metodą korygowania problemów ze wzrokiem. Pozwalają one leczyć różnorodne wady, w tym zaburzenia widzenia jednoocznego i obuocznego, które wynikają z nieprawidłowego ustawienia i ruchomości gałek ocznych. Do korekcji zeza stosuje się soczewki pryzmatyczne, które są specjalnie zaprojektowane do takich celów. Jak działa korekcja pryzmatyczna i kto powinien z niej skorzystać? Jak dobiera się pryzmaty i jakie efekty daje ich stosowanie?

Czym jest korekcja pryzmatyczna?

Korekcja pryzmatyczna to metoda leczenia wad wzroku, która wykorzystuje specjalnie zaprojektowane soczewki okularowe, mające na celu poprawę widzenia obuocznego. Jest szczególnie skuteczna w przypadku dwojenia obrazu, czyli diplopii. Ta technika korekcyjna jest efektywna w przypadku, gdy jedno oko fiksuje pod nietypowym kątem, niezależnie od tego, czy problem dotyczy jednego, czy obu oczu. Okulary z soczewkami pryzmatycznymi pomagają w prawidłowym ustawieniu gałek ocznych podczas patrzenia na bliskie i dalekie obiekty, załamując światło i kierując je na odpowiednią część siatkówki, eliminując w ten sposób dwojenie obrazu. Soczewki pryzmatyczne mogą być umieszczone w oprawkach okularowych w różny sposób, w zależności od indywidualnych potrzeb pacjenta.

Okulary pryzmatyczne, jak wyglądają?

Okulary pryzmatyczne na pierwszy rzut oka wyglądają podobnie do standardowych okularów korekcyjnych. Jednak po dokładniejszym spojrzeniu można dostrzec, że jedna lub obie soczewki są nieco grubsze, w zależności od tego, czy wada dotyczy jednego oka, czy obu. To pogrubienie można skutecznie ukryć, wybierając oprawki o większej grubości, które zakryją brzegi soczewek.

Jak działa korekcja pryzmatyczna?

Soczewki okularowe stosowane do korekcji krótkowzroczności i dalekowzroczności działają poprzez odpowiednie rozpraszanie lub skupianie światła, aby zapewnić jego prawidłowe padanie na siatkówkę oka. Soczewki pryzmatyczne natomiast załamują światło i zmieniają jego kierunek. Tworzą one tzw. efekt pryzmatyczny, który polega na odchyleniu światła przechodzącego przez soczewkę w kierunku pierwotnym. Największe odchylenie występuje w najgrubszej części soczewki. Efekt ten pozwala skierować promienie światła na odpowiednie obszary siatkówki, co wpływa na sposób, w jaki obraz jest odbierany przez oko i interpretowany przez mózg. Dzięki soczewkom pryzmatycznym osoby z diplopią mogą uzyskać wyraźne widzenie obuoczne.

Dla kogo są okulary pryzmatyczne?

Korekcja pryzmatyczna może być stosowana zarówno u dzieci, jak i dorosłych. Jest zalecana dla pacjentów, którzy mają trudności z widzeniem obuocznym lub z postawą ciała oraz głowy. Metoda ta jest również polecana osobom, u których diplopia wystąpiła w wyniku uszkodzenia nerwów lub osłabienia mięśni odpowiedzialnych za ruchy gałek ocznych, na przykład po udarze lub urazie głowy.

Zastosowanie okularów pryzmatycznych:

Okuliści i optometryści zalecają korekcję pryzmatyczną głównie w przypadkach podwójnego widzenia wywołanego zezem. Soczewki pryzmatyczne stosuje się w leczeniu zeza ukrytego oraz dwóch typów zeza jawnego – zeza jawnego towarzyszącego i zeza jawnego porażeniowego.

Zez ukryty, czyli heteroforia, to zaburzenie równowagi napięcia mięśni odpowiedzialnych za ruchy gałek ocznych, które nie jest widoczne w normalnych warunkach. Utrzymywanie prostego ustawienia gałek ocznych następuje tylko podczas patrzenia obuocznego.

Zez ukryty ujawnia się w wyniku osłabienia widzenia obuocznego, które może być spowodowane urazem, chorobą, stresem lub zmęczeniem.

Zez jawny towarzyszący to najczęstszy typ zeza, charakteryzujący się trwałym odchyleniem jednego oka od osi ustawionego oka. Jest wynikiem zaburzenia równowagi sił mięśni kontrolujących ruchy gałek ocznych.

Zez jawny porażenny występuje, gdy porażenie nerwu prowadzi do zaburzeń motoryki gałki ocznej, co sprawia, że ruch oka staje się osłabiony lub niemożliwy. Może dotyczyć jednego lub obu oczu.

Korekcja pryzmatyczna jest skuteczna w leczeniu zeza zbieżnego, który polega na odchyleniu gałki ocznej w stronę nosa, oraz zeza rozbieżnego, gdzie oko odchyla się w kierunku skroni. Pomaga również w korekcji zeza ku górze, ku dołowi i zeza skośnego.

Dobór pryzmatów:

Dobór okularów pryzmatycznych wymaga uwzględnienia kilku kluczowych zasad, aby efektywnie skorygować problemy z widzeniem i poprawić komfort życia pacjenta.

Oto najważniejsze z nich:

1. Diagnoza wady wzroku – przed doborem okularów pryzmatycznych konieczne jest dokładne zbadanie pacjenta przez specjalistę, aby ustalić przyczynę problemu (np. zez, diplopia) oraz stopień zaawansowania wady.

   
   

2. Pomiar kąta odchylenia – dobór pryzmatów zależy od kąta, pod jakim gałki oczne są odchylone. Okulista musi zmierzyć dokładnie, w jakim stopniu oko jest niewłaściwie ustawione, aby dobrać odpowiednią wartość pryzmatów.

   
   

3. Indywidualne potrzeby pacjenta – korekcja pryzmatyczna powinna być dostosowana do codziennych aktywności pacjenta. W zależności od trybu życia, np. pracy przy komputerze czy prowadzenia pojazdu, dobiera się odpowiednie soczewki pryzmatyczne.

   
   

4. Dobór oprawek – w przypadku okularów pryzmatycznych ważny jest wybór odpowiednich oprawek, które pomogą utrzymać soczewki w odpowiedniej pozycji, minimalizując ryzyko odkształcenia obrazu. Odpowiednie dopasowanie oprawek do twarzy pacjenta ma duże znaczenie w komfortowym użytkowaniu okularów.

   
   

5. Dobór soczewek – soczewki pryzmatyczne różnią się od standardowych tym, że wymagają precyzyjnego dopasowania grubości i kąta załamania światła. Specjalista musi wybrać soczewki, które skutecznie przekierują światło na odpowiednie miejsca na siatkówce oka.

   
   

Efekt noszenia pryzmatów:

Soczewki pryzmatyczne pomagają w korekcji podwójnego widzenia, a także poprawiają postrzeganie głębi, co pozwala użytkownikowi lepiej orientować się w przestrzeni. Dzięki nim osoby noszące takie soczewki mogą poczuć się bardziej pewnie i komfortowo, zwłaszcza podczas chodzenia, wchodzenia i schodzenia po schodach. Aby korekcja była skuteczna, ważne jest, by oprawki okularowe były odpowiednio wyregulowane na twarzy, ponieważ ich nieprawidłowe ustawienie może powodować nawroty dwojenia widzenia.

Osoba decydująca się na okulary pryzmatyczne powinna pamiętać, że jej organizm może potrzebować kilku dni, aby przyzwyczaić się do nowego widzenia. Ponadto, okulary pryzmatyczne powinny być noszone przez cały dzień, od momentu przebudzenia aż do wieczora, tuż przed snem.

W Optima Medical Group specjaliści codziennie zajmują się doborem pryzmatów, uwzględniając indywidualne potrzeby i stan zdrowia pacjenta. Optometrystki z Optyk Optima z najwyższą precyzją realizują zamówienie, dbając o to, by okulary pryzmatyczne były dopasowane do wymagań pacjenta, gwarantując im pełną wygodę i skuteczność leczenia.